Prekursori ateroskleroze kod dece i mladih

ZDRAVSTVENO STANJE I FAKTORI RIZIKA ZA KARDIOVASKULARNA OBOLJENJA (KVO) KOD RODITELJA DECE I MLADIH

Više studija pokazuje da se faktori rizika za nastanak tipa 2 dijabetes melitusa (DM) i kardiovaskularna oboljenja (KVO) mogu otkriti još u detinjstvu, a da se se sama oboljenja ne javljaju do odraslog doba. Potrebno je kod populacije dece i adolescenata otkriti postojanje DM i KVO u porodičnoj anamnezi. Dokazano je da kod postojanja ovih oboljenja u prvoj i drugoj liniji srodnika raste rizik za njihov nastanak u odrasloj dobi. Oko 10 % adolescenata od 12 do 19 godine ima nivo ukupnog holesterola veći od 200mg/dl, što je važan faktor rizika za KVO. Povišen krvni pritisak (KP) u detinjstvu i adolescenciji važan je prediktor povećanom KP u odrasloj dobi. U pedijatrijskoj populaciju su gojaznost i smanjena tolerancija na glukozu povećene kod dece i adolescenata. Epidemiološki podaci o porodičnoj "agregaciji" KVO su vrlo jasni. PUŠENjE CIGARETA. Skoro 30 % svih smrti u Americi, čiji je uzrok KVB povezano je sa pušenjem cigareta. HIPERHOLESTEROLEMIJA. Povećani rizik za nastanak KVB, oko 50. godine života koreliše sa povišenim nivoom holesterola u serumu. HIPERTENZIJA. Prosečan krvni pritisak koreliše sa nastankom fibroznih naslaga na krvnim sudovima. GOJAZNOST RODITELjA. Više od 50% odraslih Amerikanaca i Engleza je gojazno i ima povećan rizik za hipertenziju, dislipidemiju, tip 2 dijabetesa, koronarnu bolest, šlog i druge ishemijske bolesti. Potrebno je sprovoditi istraživanje učestalosti pojedinih oboljenja kod roditelja radi procene faktora rizika kod potomaka.
Literatura:

Jolliffe CJ and Janssen I. Vascular Risks and Management of Obesity in Children and Adolescents. Vasc Health Risk Manag. 2006 June; 2(2): 171–187.

Reis EC i saradnici su istraživali prisustvo faktora rizika za kardiovaskularna oboljenja roditelja; dece i mladih. U studiju su uključene porodice sa jednim ili više dece i bar jedan biološki roditelj. Praćeni su faktori rizika za kardiovaskularna oboljenja (KVO): gojaznost, hipertenzija, dislipidemija i metabolički sindrom. Utvrđena je jasna povezanost između prisustva faktora rizika kod dece i roditelja: indeks telesne mase (ITM); obim struka; sistolni krvni pritisak; trigliceridi i ukupan holesterol.

Reis EC, Kip KE, Marroquin OC, Kiesau M, Hipps L, Peters RE, Reis SE. Screening Children to Identify Families at Increased Risk for Cardiovascular Disease. PEDIATRICS 2006; 118 ( 6): pp. e1789-e1797.

Pripremila
Prim. mr sci med dr Bratimirka Jelenković